Azərbaycan tarixində 27 sentyabrın mühüm yeri var. Bu gün ölkəmiz doğma torpaqların işğaldan azad edilməsi, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpası uğrunda canlarından keçmiş şəhid oğul və qızlarını dərin hörmət və ehtiramla yad edir. Bu gün 30 ildən artıq müddətdə ədalətin bərqərar edilməsi və Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunmuş torpaqlarının geri qaytarılması uğrunda mübarizə aparan Azərbaycan xalqının qəhrəmanlıq, şücaət və sarsılmaz iradə rəmzinə çevrilib.

Onilliklər ərzində Azərbaycanın sağalmayan yarası olmuş münaqişə Qarabağın dağlıq hissəsinin və ətrafdakı rayonların işğalı ilə bağlı idi. Azərbaycanın tarixi-mədəni irsinin ayrılmaz hissəsi olan bu torpaqları, dünya ictimaiyyətinin susqun razılığı ilə, 30 ildən artıq müddətdə Ermənistan öz nəzarəti altında saxladı, Azərbaycan xalqı çoxsaylı faciələr, dağıntılar və iztirablar yaşadı. Minlərlə insan amansız döyüşlər meydanına çevrilən doğma yurdunu tərk etmək məcburiyyətində qaldı.

Amma bu mərhumiyyətlərə baxmayaraq, Azərbaycan xalqı ədalətə inamını itirmədi. İşğal illəri ölkənin suverenliyini bərpa etmək üçün özünün ən dəyərlisini – canını qurban verməyə hazır olanların ruhunu qıra bilmədi.

2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycanın öz torpaqları uğrunda mübarizəsində həlledici rol oynayan Vətən Müharibəsi başladı. 44 gün ərzində Azərbaycan silahlı qüvvələri qızğın döyüşlər apararaq, işğal altındakı torpaqları azad etdi. Bu müharibədə Vətən qarşısında borcunu şərəf və ləyaqətlə yerinə yetirən çoxlu qəhrəman həyatını itirdi. Hər bir şəhidin adı – şücaət və fədakarlıq hekayəsi, Vətənə, xalqa sədaqət nümunəsidir.

Bu tarixi hadisənin dördüncü ildönümü onunla əlamətdardır ki, dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin müdrik rəhbərliyi sayəsində Azərbaycan işğal illərində dağıdılmış ərazilərin bərpası istiqamətində mühüm addımlar atır. Hökumətin fəal işi nəticəsində işğaldan azad edilmiş Qarabağ torpaqlarında artıq bir sıra evlər və infrastrukturlar yenidən tikilib, bərpa olunub. Onilliklər ərzində xarabalığa çevrilmiş ərazilər tədricən canlanır. Evlərini tərk etmək məcburiyyətində qalan keçmiş köçkünlər indi öz torpaqlarına qayıdırlar. Artıq həyatın yenidən canlandığı Şuşaya, Laçınya, Füzuliyə, Zəngilana, Xocalıya ailələr köçürülüb.

Bir vaxtlar viran edilmiş və dağıdılmış Qarabağ yenidən bərpa olunur, öz həyat ritmini və əvvəlki gözəlliyini bərpa edir. Yaxın vaxtlarda Cəbrayıl, Kəlbəcər, Ağdam sakinləri öz doğma yurdlarına qayıdacaqlar. Evlərin, məktəblərin, xəstəxanaların və digər mühüm infrastrukturun bərpası sürətlə davam edir və bu gün bu ərazilər yeni sakinləri qəbul etməyə hazırlaşır. Qarabağ yenidən canlanır: bir vaxtlar sükutun hökm sürdüyü küçələr uşaq gülüşləri, insanların şən sədaları ilə dolur. Şuşada, Xankəndində ilk toylar olub, qonaqpərvər, şən Qarabağ yenə qonaqlarını qəbul edir. Yeni ənənəyə görə, bütün tədbirlər canları bahasına bizim üçün bu qayıdışı təmin edən qəhrəmanların xatirəsini ehtiramla yad etməklə başlayır.

Şəhidlər gələcək nəsillər naminə, Azərbaycanda sülh, firavanlıq naminə canlarını əsirgəməyənlərdir. Onların şücaəti hər bir ölkə vətəndaşı üçün güc və ilham mənbəyidir. Sentyabrın 27-si bütün xalqın əbədi olaraq gənc qalan, Vətənin azadlığı və müstəqilliyi uğrunda əlindən gələni edənlərin xatirəsi önündə baş əydiyi gün oldu.

Bu gün bütün ölkədə şəhidlərin xatirəsinin ehtiramla yad edildiyi tədbirlər təşkil olunur. Məktəblərdə və universitetlərdə vətənpərvərlik dərsləri keçirilir, burada gənclər Azərbaycanın ərazi bütövlüyü uğrunda mübarizə tarixini öyrənir, məscid və meydanlarda şəhidlərin xatirəsinə dualar oxunur. Hər bir Azərbaycan vətəndaşının qələbənin hansı qiymətə əldə edildiyini xatırlaması və şəhidlərin xatirəsini qəlbində əbədi yaşatması vacibdir.

Onların qəhrəçanlığı –milli qürur rəmzidir, mənəvi gücün və Vətən sevgisinin istənilən maneəni necə dəf edə biləcəyindən xəbər verir.

Azər Əsgərov

Fransanın paytaxtı Parisdə keçirilən XXXIII Yay Olimpiya Oyunlarının cüdo yarışlarındakı tarixi zəfərin sevinci ilə yaşadığımız bir vaxtda gənc cüdoçularımızdan da xoş xəbərlər aldıq: Estoniyanın paytaxtı Tallində keçirilən Avropa çempionatında onlar həm fərdi yarışların, həm də qarışıq komanda yarışının nəticələrinə görə birinci yeri tutublar. Çempionatda 16 (9 oğlan, 7 qız) idmançı ilə iştirak edən yığma komandamız fərdi yarışlarda 4-ü qızıl, 2-si gümüş, 2-si bürünc olmaqla 8 medal əldə edib. Ölkəmizə qızılmedalları  Vüsal Qələndərzadə (-73 kq), Süleyman Şükürov (-81 kq), Könül Əliyeva (-48 kq) Fidan Əlizadə (-57 kq) qazandırıblar.

Komanda yarışında cüdoçularımız Bolqarıstan, Türkiyə, Hollandiya komandalarını məğlub edərək finala çıxıb, bu mərhələdə isə Fransa komandasına üstün gəlməti bacarıblar. Bu, gənc cüdoçularımızın Avropa çempionatlarında indiyədək komanda hesabında qazandıqları ən yüksək nəticədir.

Tallində dəfələrlə üçrəngili bayrağımız qaldırılıb, himnimiz səsləndirilib.

Gənc cüdoçularımızın nailiyyəti, bundan bir qədər əvvəl isə Perunun paytaxtı Limada yeniyetmə cüdoçuların dünya birincilyində qazanılan 2 qızıl və 2 bürünc medal ölkəmizdə bu idman növünün dinamik inkişaf etdiyini, Paris Olimpiadasında Azərbaycan cüdosunun triumfunun heç də təsadüfi olmadığını bir daha təsdiqləyir.

Olimpiya çempionlarımızın – Nazimin, Elnurun, Hidayətin, Zelimin ardıcılları yetişir, milli cüdo məktəbimizin şöhrəti son illərdə sürətlə artır.

Bu, əlbəttə, ölkəmizdə gənc nəslin idmanın bu mübariz növünə marağının yüksək olduğunu, Azərbaycan Cüdo Federasiyasının öz işinə düzgün, səmərəli məsuliyyətlə yanaşdığını göstərir.

Möhtərəm Prezident cənab İlham Əliyevin Paris Olimpiadasında medal qazanmış Azərbaycan idmançıları və onların məşqçiləri ilə görüşdə cüdoçularımızı təbrik edərkən dediklərini xatırlayaq: “…Federasiyada işlər, təlim-məşq prosesi düzgün qurulanda, ab-hava gözəl olanda nəticə də, əlbəttə ki, göz qabağındadır”.

Mən Azərbaycanın gənclərdən ibarət yığma komandasının üzvlərini və məşqçilərini ürəkdən təbrik edirəm, baş məşqci, dostum Elxan Məmmədovun ugurlarına sevinirəm. Onların nailiyyəti idman qələbəsi olmaqla yanaşı, həm də milli mənəvi dəyərlərimizi zənginləşdirir.

Uğurlarınız bol olsun, əziz dostlar!

Azər ƏSGƏROV

“Paris-2024”-də iştirak edəcək Azərbaycan Olimpiya komandasının yolasalma mərasimi keçirilib. Qarşıdan gələn Yay Olimpiya Oyunlarında ölkəmizdən 48 idmançı iştirak edəcək. Parisdə keçirilən açılış mərasimində Azərbaycan bayrağını daşımaq şərəfi cüdoçu Gültac Məmmədəliyevaya və boksçu Məhəmməd Abdullayevə həvalə olunub.

Olimpiya Oyunları idman aləmində ən əlamətdar hadisələrdən biridir. Onlar dörd ildən bir keçirilir və dünyanın hər yerindən müxtəlif idman növlərində ölkələrini təmsil edən idmançıları bir araya gətirir. Oyunlar beynəlxalq əlaqələri, xalqlar arasında mədəni mübadiləni və qarşılıqlı anlaşmanı gücləndirməyə kömək edir, milyonlarla insanı yüksək nəticələr əldə etməyə və mükəmməlliyə can atmağa ruhlandırır.

Oyunlara təkcə idmançılar tərəfindən deyil, idmansevərlər tərəfindən də xüsusi münasibət var. Olimpiya Oyunlarının açılış və bağlanış mərasimləri, həmçinin, ev sahibliyi edən ölkənin mədəniyyətini nümayiş etdirən mühüm ənənədir.

XIX əsrin sonlarında Pyer de Kuberten tərəfindən əsası qoyulan olimpiya hərəkatı qədim yunan ənənələrinə əsaslanır. Əsas ənənələrdən biri sülh, birlik və xalqlar arasında dostluq rəmzi olan Olimpiya məşəlinin alovlandırılmasıdır. Olimpiya məşəli Yunanıstanda alovandırılır və estafetlə oyunların keçirildiyi yerə aparılır. Olimpiya Oyunları zamanı düşmən tərəflər arasında atəşkəs elan edilir və onu pozanlar cəzalandırılırdı. Təəssüf ki, indi bu prinsiplərə heç də həmişə əməl edilmir, lakin ən azı Olimpiya Oyunları zamanı silahlı münaqişələrin dayandırılması üçün səylər göstərilir. Siyasi baxışların fərqliliyinə, müxtəlif geosiyasi maraqlara və mental xüsusiyyətlərə baxmayaraq, müxtəlif regionların nümayəndələrini idmana məhəbbət birləşdirir ki, bu da dünyanı yaxşılığa doğru dəyişdirir.

İdman ədalət, dürüstlük, əzmkarlıq və güc dünyasıdır, elə bir dünya ki, orada ruhu güclü olan hər kəsin yeri var. “Ey idman! Sən sülhsən!” – baron Pyer de Kubertenin bu kəlamı bütün dünya xalqlarının dinc yanaşı yaşamasının şüarına çevrildi. Əslində, belə olmalıdır, amma təəssüf ki, dünya heç vaxt ideal olmayıb.

Olimpiya Oyunları 200-dən çox ölkədən idmançıları bir araya gətirməklə öz miqyasına və beynəlxalq əhəmiyyətinə görə digər yarışlardan fərqlənir. Məncə, hər bir idmançı Olimpiya Oyunlarında iştirak etməyi arzulayır. Vəziyyət elə gətirdi ki, şəxsən mən bir idmançı kimi Olimpiadada iştirak edə bilmədim, lakin olimpiya idman mübarizəsini, təbii ki, ilk növbədə cüdoçular arasında yarışları həmişə böyük səbirsizliklə izləmişəm. Cüdoçu üçün hər hansı bir yarış, ilk növbədə, imtahandır, öz imkanlarını sınamaq imkanıdır, bayramdır, lakin Olimpiya Oyunlarına münasibət xüsusilə həssas, həyəcanlı, sevindiricidir.

Azərbaycanda Olimpiya hərəkatının əsl yüksəliş dövrü möhtərəm Prezident cənab İlham Əliyevin 1997-ci ildə Milli Olimpiya Komitəsinin (MOK) rəhbəri seçilməsindən sonra başlanıb.

Bir mühüm faktı qürur hissi ilə xatırlatmaq istərdim: dövlət müstəqilliyinin bərpasından sonra Azərbaycana ilk Olimpiya qızılını məhz şanlı-şöhrətli cüdoçumuz, mənim əziz dostum Nazim Hüseynov gətirib. O, 1992-ci ildə Barselonada (İspaniya) keçirilən XXV Yay Olimpiya Oyunlarında qızıl medal qazanaraq adını Azərbaycan idmanının tarixinə qızıl hərflərlə yazdırıb.

Sonra cüdoda 16 ilə qədər davam edən bir durğunluq dövrü oldu. Və yalnız Prezident İlham Əliyev Azərbaycan MOK-un rəhbəri olduqdan sonra cüdomuzda dirçəliş başladı.

Azərbaycan cüdosunun daha bir görkəmli nümayəndəsi Elnur Məmmədli isə 2008-ci ildə Pekin (Çin) Yay Olimpiya Oyunlarının çempionu oldu. Sonrakı olimpiadalarda medal qazanmış cüdoçularımız Mövlud Mirəliyev (Pekin 2000), İrina Kindzerskaya (Tokio 2020), Elmar Qasımov, Rüstəm Orucov da (Rio-de-Janeyro 2016) ölkəmizdə cüdonun inkişafına layiqli töhfə veriblər.

Təbii ki, Paris Olimpiadasında yüksək nailiyyətlər qazanacağına böyük ümid bəslədiyimiz idmançılarımız arasında yenə də Azərbaycan cüdo ailəsinin üzvləri var. Ölkəmizi cüdo yarışlarında 7 kişi, 2 qadın idmançı təmsil edəcək. Onların arasında “Judo club 2012”nin nümayəndəsi Zelim Kotsoyevin də olması məni xüsusilə fərəhləndirir.

Fransada Azərbaycan bayrağının qaldırılması, Dövlət Himnimizin səsləndirilməsi üçün hər bir idmançımızın fədakarlıq göstərəcəyinə inanıram və o qürurlu anı birlikdə yaşamağımız üçün Allaha dualar edirəm!

Biz müxtəlif idman növlərinin təmsilçilərindən parlaq olmpiya qələbələri, medallar, belə mötəbər turnirdə layiqli iştirak gözləyirik. Uğur olsun!

Azər Əsgərov